25/08/2023
عەبد ئەلباری عەتوان
107 جار بینراوە

لوتکەی “بریکس” لە جۆهانسبێرگ مێژوو تۆمار دەکات، دیارترین مانشێتەکەی کۆتاییهێنان بە هەژموونی ئەمریکایە

بەشداریکردنی پەنجا لە سەرکردەکانی جیهان لە لوتکەی بریکس کە ڕۆژی سێشەممە لە جۆهانسبێرگی ئەفریقای باشوور دەستی پێکرد و لەلایەن هەردوو ڕێبەری میحوەری نوێی ڕوسیا و چینەوە وتاری لەسەر کرا، مانای ئەوەیە یاخیبوونی جیهانی لە دژی هەژموونی ئەمەریکا و ئەوروپا زیاد دەکات کە لە کۆتایی جەنگی جیهانی دووەمەوە جیهانی زاڵ کردووە.
جیهان لە زۆربەی وڵاتان دەستی کرد بە هەستکردن بەوەی کە ئەم هێژمۆنییە چووەتە قۆناغی نەخۆشی و لەناوچوون و کەشتییە ئەمریکییەکە دەستی کرد بە نوقومبوون و کاپتنی کەشتییەکەی لە لێواری قەیرانێکی ئابووریدایە و لەوانەیە شکستێکی سەربازیش بێت لە ئۆکرانیا و بۆ ئەمەش زۆربەی وڵاتان دەستیان کرد بە بازدان لێیەوە بۆ کەشتییەکی جێگرەوەی نوێ و بەهێزتر کە ناوی سیستەمی "بریکس"ی هەڵگرتووە.
ئێمە تێدەگەین کە گۆڕانکارییەکی دارایی و سیاسی بەو قەبارەیە ناتوانرێت بەخێرایی بەدەست بهێنرێت و تەواو بکرێت و ماوەیەکی زۆری دەوێت، بەڵام چەرخەکە بە متمانە و خێراییەکی بە مەبەست دەستی بە خولانەوە کردووە لە چوارچێوەی قۆناغێکی مێژووییدا کە سەرەتای ڕووخانی ئیمپراتۆرییەتەکان لەخۆدەگرێت و بیردەخاتەوە و ئێمە لێرەدا بەبێ دوودڵی باسی ئیمپراتۆریەتی ئەمریکا دەکەین.
* .
سێ لێدوانی سەرەکی سێ سەرکردەی سێ وڵاتی دامەزرێنەری ئەم سیستەمە نوێیە سەرنجی ئێمەی ڕاکێشاوە و لەوانەیە ڕەنگدانەوەی تایبەتمەندییەکانی ڕێپێوانەکەیان بێت لە ساڵانی داهاتوودا:
یەکەم: سەرۆکی ڕوسیا ڤلادیمێر پوتن کە لە ڕێگەی زوومەوە وتاری لە کۆبوونەوەکەدا دا و وتی " ئامانجی ڕزگاربوون لە دۆلار بە شێوەیەکی نەگەڕاوە بەهێزتر دەبێت و هیچ گەڕانەوەیەک نییە

دووەم: سەرۆکی چین شی جین پینگ لە وتارەکەیدا کە لەلایەن وەزیری بازرگانی چینەوە خوێندرایەوە وتی " هەژموون لە دی ئێن ئەی چینیدا نییە و ئێمە ئەندامێتی فراوان دەکەین بۆ بەرەوپێشبردنی فرە لایەنەیی و دروستکردنی سیستەمێکی جیهانی دادپەروەرتر ."
سێیەم: لولا دا سیلڤا، سەرۆکی نوێی گەڕاوەی بەرازیل، کە ئەمریکا و هاوپەیمانەکانی لە باخچەی لاتینی باشووری خۆیدا سەرسوڕهێنەر کرد بە دانانی دیدگایەکی ئومێدبەخشی داهاتوو کاتێک وتی، “ئێمە ئامادەین، و لە پرۆسەی... ڕێکخستنی ڕیزەکانمان، و دەمانەوێت بە تەواوی لەگەڵ ئەمریکا و یەکێتی ئەوروپا لەسەر مێزی دانوستان دابنیشین”.
ئەو سیستەمە یەک جەمسەرییەی کە زاڵ بوو بەسەر جیهاندا، ئەوەیە کە بوونی دۆلاری لە بازنەی سووڕانەوەی جیهانیدا هێشتەوە و بەهێزتری کرد، ئەمریکاش وەک چەکێکی کوشندە بەکاری هێنا لە دژی نەیارەکانی، لەو کاتەوەی وەک "دراوی سەرەکی" لە ئاستی جیهانیدا وەرگیرا کۆنفرانسی “بێرتن وۆدز” لە ساڵی ١٩٤٤، ئێستا بەشە زیانلێکەوتووەکەی جیهان بووەتە ئەم هەژموونە بوێرانەتر و بڕیاریداوە دۆلار لە تەختەکەی لاببات و دراوێکی نێودەوڵەتی نوێی بگۆڕێت کە بە کاپێکی زێڕین پشتگیری دەکرێت و دراوێکی نوێ دروست بکات سیستەمی دارایی کە هاوتەریب بێت، یان جێگەی سیستەمی "سویفت"ی ئەمریکی دەگرێتەوە، کە بەهێزترین چەک بووە و ئێستاش هەیە لە گەمارۆ و سزاکانی ئەمریکادا.
پێنج وڵاتی دامەزرێنەری سیستەمی “BRICS” ڕووبەرەکەیان ٤٠ ملیۆن کیلۆمەتر چوارگۆشەیە، و ژمارەی دانیشتووانیان لەسەدا ٤٠ی دانیشتوانی جیهان پێکدەهێنن، و پشکی ئەوان لە بەرهەمی ناوخۆیی جیهانی لەسەدا ٥٠ تێدەپەڕێت و لە ڕووی ئابوورییەوە بە خێراترین گەشەکردنی ئابووری پۆلێن کراوە، بەڵام جەنەڕاڵ جەیک سولیڤان، ڕاوێژکاری ئاسایشی نیشتمانی ئەمریکا، دێتە دەرەوە و دەڵێت ئەم سیستەمە ناتوانێت ڕکابەری ئەمریکا بکات.
گواستنەوە بۆ سیستەمی نوێی دارایی جیهانی بە ئاسانی بەڕێوەدەچێت، لێرەدا سیستەمی "بریکس" بانکی گەشەپێدان دادەمەزرێت کە دەبێتە بەدیلێک بۆ بانکی نێودەوڵەتی و سندوقی دراوی نێودەوڵەتی، کە وڵاتانی هەژاریان زەلیل کرد بە مەرجی قەرزدانی زەلیلکەر کە سەروەرییان تێکدا و سەقامگیری، و جێی سەرنج بوو کە جەزائیر و سعودیە لە دیارترین لایەنگرانی بوون، بەدیل بۆ سیستەمی "سویفت"ی ئەمریکی، کە لەلایەن 11 هەزار دامەزراوەی دارایی جیهانی لە 200 وڵاتدا بۆ گواستنەوەی دراوەکان بەکاردەهێنرێت، و سەری ڕمزی ئەمریکا پێکدەهێنێت بۆ سەپاندنی سزاکان، بەدیلەکەی چینی، C.I.P.S کە لە ساڵی ٢٠١٥ دامەزرا، زیاتر ئامادە دەبێت و بە خێرایی گەشە دەکات، هەروەها ڕووسیا و زۆر وڵاتی دیکە کە بێزارن لەو سیستەمەی ئەمریکا و دیکتاتۆریەتییەکەی پەیوەندییان پێوە کردووە.
* .
بەڵێ، ئێمە بە توندی هاوتەریبی سیستەمی "بریکس"ین، و دوعای سەرکەوتنی دەکەین لە کۆتاییهێنان بە خۆبەزلزانینی ئەمریکا بە هەموو شێوەکانییەوە، چونکە ئێمە وەک عەرەب و موسڵمان و جیھانی سێیەم قوربانی ئەم کارە بووین و ئێستاش هەرواین لووتبەرزی و شەڕەکانی و گەمارۆکانی، و هیوادارین داواکاری وڵاتانی عەرەبی وەک سعودیە و جەزائیر و میسر و میرنشینەکان شانبەشانی ئێران بۆ پەیوەستبوون بە ئەندامێتی وڵاتەکەی بۆ ڕزگاربوون لە کۆیلایەتی ئابووری و دارایی ئەمریکا سەرکەوتوو بن.
ئێمە نەک هەر لەبەردەم بلۆکێکی ئابووریداین، بەڵکو لە لێواری "ناتۆ"یەکی نوێداین کە ڕۆحێکی نوێ و مۆدێرنیشی هەیە، و زەلیلکردنی دۆلار، کە بڕبڕەی پشتی سیستەمێکی هەژموونی کۆلۆنیالیزم بوو کە سامانەکەمانی تاڵان کرد وئابووریمان لەناوبرد  بۆ زیاتر لە ٧٨ ساڵ.
ڕەنگە پەسەندکردنی داواکارییەکانی ئەندامێتی دوابخرێت بۆ لوتکەی قازان کە لە مانگی تشرینی یەکەمی داهاتوودا لە ڕووسیا بەڕێوەدەچێت، بەڵام ئەوەی نیگەرانی و دڵنیامان دەکاتەوە ئەوەیە کە شۆڕش لە دژی هەژموونی ئەمریکی و دۆلارەکەی بەرەو هەڵکشان دەچێت، و تەوژمەکەی لە زیادبووندایە، و ئەمەش... دەستکەوتێکی گەورە کە بە خێرایی بەدەست دێت، و دیارترین نازناوی دامەزراندنی جیهانێکی دادپەروەرترە.لە دادپەروەری و مرۆڤدۆستی بۆ گەلانی هەژار و بێبەش بەتایبەتی.

نوێترین نوسینەکان

Copyright © 2017 Eshraqtv all rights reserved Created by AVESTA GROUP