چیابور کاکی
چیابور کاکی له بخش گاواره ی گوران له ناوچه ی کرماشان دانریگه. کهلیمهی چیابور له دو بهش چیا + بور دورس بییه. چیا یانێ کوویه (کوه) و بور یانێ خاکستهری (خاکستری). پشت چیابور له کوویهیگهیل بور دا پوشیاسن. چیابور له پایهمان زهنجیره کوویهگهیل زاگورس دا سهکنریاسن.
بنهچهک چیابور ههڵوه گهردی ئهڕا نزیک 600 سال پیش ک وهرجله ئهویش ههمرای دیکیه بییه ک مومکنه ناویێ چیابوور نهووی.
ئهوجووره ک سینه وه سینه هاتگه ناوی سهرزهلان بییه. نزیک 600 سال وه رجله ئییه، یه رووژ والی (سالار) وهخت مهنتهقهی گوران له ناو زمسان له ناو رێ له مهنتهقهی مله مێرخان و مهیێپان شهواره لێیان تێدن و سهر ما وهر دوویا وه لیێان بڕی. سالار و هاو رییهیلێ یه سییه دهوارێگ گهورا دووینن. ئهوانیش ویشن وه تاجوو ک ئییه کییه وهی زمسانه وهیرا ماوا خستگه، سهرکهنه ماڵێوه. دووینن یه پێره مهرد باڵا بهرز نوویرانهییگ، کوڵهباڵ چهرمگێگ ها بان شانێ و له لا بان مهنزڵه گه نییشتگه و شهش کوڕ زوگورد و وه پێوه بی هانه خووار مهنزڵهگه. پیره مهرد ئجازه دهیه گشتیان بانه ناو دهوار، ئاگر گهوره ترێ ئهڕایان کهیوه و شام گهرمێ ئهڕایان دورس کهیدن. والی ک دی فره ههیران مێوان نهوازی و پیاوهتی پیره مهرد بوودن، ویشێ زانی من کیم؟ پیره مهرد، سفت و قورس ویشێ تو مێوان منیت، ههرکهستریش بید کارت راس بایدن. والی (سالار) ویشێ من سالار و خان ئی مهنتهقهمه. ئیسه ئهموو بوویش بزانم وه کوورا هاتییه، وهیرا چهکهیدن؟
پیره پیاگ زهڕه ویشێ ئیمه له هه والی کهرکوک له بنه ماڵه ی تهڵهفهریم. وهختێ والی ئهو مهوقه وه لێ پرسێ، ئهڕا له ئهورا نهوسایده، ویشێ من کاکهییم، شێخ وه لێمان زوور کردگه، دایم ههر چێ داشتیام بردیادهی. وهختێ خاس دهرکهفێ، و تهفرهنجێ گرن، دووینن ک ئهو کاکهیله ههر تاێفه مهسهونن و سهر وه دین یاری. وهختێ والی ئهو وهخته زانی ک ئیانه موسهڵمان نیین، وه باوش واز پیره پیاگ و شهش کوڕێ وهر گرێ. [من وهی باروڕمه ک کاکی ک ئیسه له ئایین یاری وه شوون سهیی خاون پلهی مهزههبی خووهی دێرێ، له ئهورا ریشه دێرێ و فکر کهم ک وشهی کاکی ئه و مهوقه وه چیابور زیای کریاگه. یانی چیابوریگ ک کاکهییهیل هاتێ، ک بوودنه ههر ئه و یارسانی یا تایفه. (کورده گان لای ئهراق وه یارسانی ویشن کاکه یی)]
پیره پیاو وه ده لیل داشتن پیاوهتی و ماڵداری و 6 کوڕ کاری، والی ئهو مهوقه، دهفی هاوکاری وه گهردێ کهن، ههر ئهو شهو وه پێ قهوڵ دهیێدن ک له ههر سهر مهکانێ دووس داشت تووانێ زار و زهوی ئهڕا خوهی دا بڕ بکهیدن و ماوا بگرێ. ئهوه بوودن ک پیره پیاگ له چیابور جی گیر بودن، سێ کوڕیشێ ههنێره ئهو دیم قهڵاقازی ک بووده ماییشت وه سێ کوڕێ له چیابور مینێ. ئهو جووره ک دیاره یهکی تر له کوڕهگان وه شوونێ چووده ئهڕا گهورهجوو. ههر ئیسهس ک له سێ ماوا کاکی ههسن، له دیکیهی مهریوانی له ماییشت، له گهوراجوو و له چیابور کاکی.
پیاگ ههیاس ناوێ بییه، و له شوونێ ویشێ ک من له ههوڵ و ههوش که رکوک تییهم، له راسی دا من له دهس موسه لمانهیل ناوچه و شێخ ئهورا دهر چییمه، ئیمه چهن بناماله ییگ ک کاکهیی ییمن، بهس هه رکام وه شوونێگا تهفر تووینا بیمنه. والی ناوچه ک خووهی تایفه بییه وه له بار دیینیوه سهر وه ئایین یاری بییه، وه گه رمی ماوا و مهکان و کار ئهوجه قهوڵ داییو پێ، دهیه پێ.
چشتی ناخاینی، وه ده لیل زانیاری و وه کاره بیین ههیاس و کوڕهگهورهگهی نهههنگ، بووه جیگر والی. و کورهگان تریش هه رکامیان بووه دهسڵادار و کاردار.
سهرچهوه/ Canada Yarsan