گردبوینەوەى ئاستانە لەبان تەپڵ دەسدریژیەیل ئسرائیلى تورکى!

سووریەیل وەلایەن کەمەوە ئەرا دوو پەلامار خویناوى لە تورکیا و ئسرائیلەوە بە جەمدەنگی ئاشکرایگ لەڕوێ ئەنجامەوە ئەرا دوو لایەن سەرەکى لە جەنگ روسیا هەڵسیان، ک هەر یەکیک لەلیان ئشارەت وە هەڕەشەیگ وجوودى کەن ئەرا مانەوەى سوریا جوور دەوڵەتیگ لە دویایین مەرزەیلى لە پەیام ئاشکرایگ.

وەل هەر کۆنفرانسیگ تازەى گردبوینەوەى ئاستانە، ئاست ئومید سووریەیل لەبارەى دوینستنەوەى ریگەیان ئەرا قورتاربوین لە جەنگیگ سەخت، ک خریکە چوودە سێنزەهەمین ساڵەوە، کەم بوودەوە. وەتایبەت دویاى ئەوەگ ک قەیرانەیل ئاڵشت بوى وە فایلیگ لاوەکى لەبان مێز ململانیى ناودەوڵەتى، ک وە دەسوەپیکردن جەنگ، لەناوڕاس مارس 2011 تەقیەوە و دویاخریش وەرەو مەیدان جوراجوور وەرەو ئۆکرانیا و باشوور خوەرهەڵات ئاسیا رى گرتەوەر، ک کیشمەکیش ڕاسەقینە لەبان جیگیربوین سیستەم دارایی ئیسە و جیگرەوەی وە سیستەمیگ تازەى دارایی شاریدەوە ک ڕیگە وە سەرهەڵداین ریکخستن تازەى فرە جەمسەری و فرە سیاسی و فرە کەلتوری ناودەوڵەتی دەێد.

سەربار فرەیى دانیشتنەیل ئاستانە و ئەو لەیەکڕەسینەوەیلە لەبان هساو حەلەب و دەیشتایەیل دیمەشق  و حومس و باشوور سوریا وەدەسهاتنە، چشتەگان سەرد بوینەوە و ری وەرەو کردنەوەى ریگەى ئێم 4 گرتنەوەر لەناونى حەما و حەلەب.

رزگارکردن ناوچەیل گەورەى دەیشت حەماى باکوور و بەشیگ فرە لە ئیدلب وەل کردەى سەربازى لەبان تورکیا و دویاى ئەوەیش گلەوخواردن ئەرا ریککەفتن دولایەنى لەناونى هەردوگ سەرۆک پۆتین و سەردۆغان لە 5 مارس 2020 ئەرا تەواوکردن دوبارە کردنەوەى ریگەىى ئێم 4 لەناونى حەلەب و لازقیە تائیسە هویچ لەلى جیوەجى نەکریاگە.

هەلومەرج ئى دانیشتنە جیوازە لەوەگ زویتر ئەرا هەرسێ لایەن گەرەنتییەگە هەڵکەفت، چوینکە روسیا 8 مانگ وەسەربرد لە جەنگەگەى وەل ناتۆ لەڕوێ وەڕوێ بوینەوەى ئۆکرانیا، وەل بڕیگ خوەیکیشانەوەى سەربازى، ک پاڵ وەپیەو ناگە وەرەو تیکەڵبوین زیاتر لە جەنگ. 

هەمان چشت ئەرا ئیران ک ماوەى دوو مانگە وەل سەرکەفتن ئەمریکا و ئسرائیل لە هەڵوەشانەوەى نائارامى ناوچەیل جیاجیا و هانداین مەیل جوداخوازى لە خوەرئاوا و خوەرهەڵاتى، هەوەجە وە سەبر زیاتر دیرید ئەرا قورتاربوین لەوەگ هان ئەراى دریا.

لایەن تورکى وە نوێنەرایەتى سەرۆک تورکیا مەندەوە ک چەن مانگیگ دویاتر خولیاى شکستهاوردنە وە هەڵوژاردنەیل ئایندەی و سەرۆکایەتى و هەوەجە وەگشت مەهانەیل مەندنەوە لە دەسڵات دیرید، لەوانەیش بۆردومانە خویناویەگەى ئەستەمبوڵ ک بویە مەهانەیگ ئەراى لەوەر پەلاماردان هیزەیل سوپاى سوورى و هیزەیل سوریاى دیوکرات وەل تواناى داگیرکردن بەشیگ فراوانیگ لە باکوور سوریا.

بیجگە کیشەیل ناوخوەیى و دەرەکى هەرسێ لایەن گرەنتییەگە، لەلایگەوە ناکووکى ناونى روسیا و ئیران، و ئیران و تورکیا لەلایەک ترەوە وەردەوامە سەبارەت وە لەیەکەوداین ریککەفتننامەیل پەیوەس وە یەکپارچەیى خاک سوریا و سەروەری و پەنابەرى و چارەسەرە سیاسیە دویاخریایەگەى، وەتایبەت ک هەوڵەیل ئەرا ئاشتبوینەوەى ناونى تورکیا و سوریا چینەسە قۆناغیگ گیرخواردگ، تا دویاى هەڵوژاردن سەرۆکایەتى ئەرا ریگەدان وە ئاڵشتکارى لە مەزاج گشتى تورکیا لەبارەى بەرژەوەندى مەندنەوەى سەرۆک کۆمار تورکیا لە دەسڵات.

مەسەلەگە پشت وەو سێ لایەنە نیەوەسید، ئەمریکایش هەس ک هیزەیلى لە هەرێمى جزیرەى سوریا هیشتەسەوە، وە مەهانەى روێ وەڕوێ بوینەوەى تیرۆر و روێ وەڕوێ بوینەوەى روسیا و ئیران لە سوورا و ریگرتن لە سەرکەفتنیان وەقەوڵى جیمز دێفرى لە باوەتیگى لەى دویاخرە لە "فرین ئەفیر" ک وەرگرى لە مەندنەوەى هیزەیل ئەمریکا لە سوریا کرد ک هاوبەشى وە وجوود هیزەیل تورکیا لەناڕەزایەتى واشنتۆن ئەرا پەلامارەیل ئى دویاخر تورکیا ئەرا بان باکوور سوریا و ئاگادارکردنەوەى هاووڵاتیەیلى لە دژ چگنى ئەرا باکوور سوریا و عیراق و هووشدارییان لە ئەگەر پەلامار سەرباز تورکیا و هویچ ناڕەزاییگ ئەرا ئەوە نیەدویننەوە، دویاى شکست دیالۆگ ناونى کورد وە کورد، لەناونى حزب یەکێتى دیموکرات ک یەک نیەگرنەوە لەڕوێ ئایدەلۆجیا و ناکووکە وەل لیبرالیزم و کاپتالیزم و دەوڵەت نەتەوەیى.