سوریا و چین و ئەزرەت هەڵواسریاگ

ئیشراق

بەرژەوەندى چین لە سوریا دویاى سەرهەڵداین جەنگ لەورا گوێڕنکارى ناتە بانى. گرنگتر بویە، ئەویش وەگوورەى ئەوەگ یەکیگە لەو وڵاتەیلە ک ئى جەنگە وەپى کریاسە ئامانج، هەر وەک چوین روسیا و ئیرانیش وەو جوورە.

هەر ک هەواڵ سەردانیگ چەوەڕیکریاگ وەفد باڵاى سوریا وە سەرۆکایەتى بەشار ئەسەد سەرۆک سوریا دزە وەپى کریا، قسەو باسەیل لەبان ئامانجەیل و تا چەنیگ ئەنجامەیلى رەنگدانەوە لەبان بارودوخ سیاسى و ئابوورى دیرید.

ئەى سەردانیشە ک ئامادەکارى ئەراى کریەید چ ئاسوویگ وەدەس بارید ئەگەر بڕەسیدە کووتاییەگەى؟

بەرژەوەندى چین ئەرا سوریا دەرئەنجام جەنگ لەورا لەساڵ 2011 نەوى، هەرلەیوا دویاى ئاشکراکردن "دەسپیشخەرى شاڵ و ریگە" لە کازاخستان لە ساڵ 2013 سەر هەڵنەیان، بەڵکوو تاریخەگەى چوودەوە ئەرا قۆناغەیل سەرەتایى وەرجە پەردە لاداین لەبان دەسپیشخەریەگە ک لە ناوەندەیل توێژنەوەى چین لەژیر لێکۆڵینەوە بوى، و یەیش ئەوەسە ک قەیرى توێژەر عەرەب ملاحزەى کردن، لە میانەى کۆڕیگ لە پەکین لەساڵ 1999.

توێژەرەیل چین گرنگى دانە گرنگى پایەى جیوپۆلیتیکى سوریا لە خوەرهەڵات دەریاى ناوڕاس، چوینکە جوگرافیەگەى گرنگە لە پرووژەى چین.

گرنگى جیوپۆلیتیکى سوریا ئەرا چین دویاى سەردانەگەى سەرۆک ئەسەد ئەرا پەکین لە حوزەیران 2004 سەرهەڵدا، ک لە ئەنجام ریککەفتنیگ ناونى هەردوگ وڵات دروس بوى ک وەگوورەى ئەو ریککەفتنە 200 کۆمپانیاى گەورەى چینى 600 کارخانە لە شار کارگەرەیل عەدرا دامەزرنن.

دى ئەوە بوى وەگوورەى ئەو ریککەفتنە ئەو کۆمپانیایەیلە ماوەى دابینکردن کاڵایەیلیان ئەرا وڵاتەیل یەکێتى ئەوروپا وە بڕ 10 رووژ کەم کەیدەوە لەجیاى 40 رووژ لەڕیگەى دەریاوە لەڕیگەى کەناڵ سویسەوە.

یەیش ریککەفتنیگ بوى ک وەبى زانین هووکارەیل ریگریکردن جیوەجى نەکریا و پرسیاریگ گرنگ لەلى دروس بوود ک ئەگەر جیوەجى بکریاتاد ئایا جەنگیگ رووژئاوا لەورا کەفتیادەوە یا گورجتر بوى لە رویدانى؟